Omgaan met paniekgevoelens

Zoals eerder gezegd, lijken de paniekgevoelens in het begin van een fobie uit het niets te komen. In een later stadium blijkt, dat paniek vaak opgeroepen wordt door geconditioneerde angstreacties op sommige plaatsen of in sommige situaties. Deze reacties verdwijnen vrij snel, als daar de kans voor gegeven wordt. In de meeste gevallen worden ze in stand gehouden door de beangstigende gedachten die ze veroorzaken (angst voor de angstgevoelens) en door pogingen om te vermijden. Het beste advies en het moeilijkste om op te volgen is: laat het over U komen en wacht tot het over is.
Het oefenen in stappen zal de kans op het optreden van paniekaanvallen kleiner maken, maar U kunt zeker enige mate van angst verwachten. Iedereen heeft wel eens gevoelens van angst of andere onplezierige gevoelens. Sterker nog, het is een deel van het genezen van agorafobie om zulke onprettige gevoelens te accepteren voor wat ze zijn en om er mee om te gaan zonder er voor weg te lopen of de moed op te geven.

In het begin is agorafobie beschreven als angst om alleen naar buiten te gaan. Net zo belangrijk is het, dat U bang bent dat U de controle over de angst zult verliezen. Om deze reden is het een , belangrijk onderdeel van de oefeningen om opzettelijk dingen te doen die een beetje angst veroorzaken, zodat U leert met deze angst om te gaan. Dit betekent niet "in grote paniek raken", maar het betekent wel, dat de beste oefening is dat U dingen doet die angst opwekken om er mee om te leren gaan. Ook oefenen met situaties die geen angst opwekken is goed. Alhoewel dit niet de manier is om echte vooruitgang te boeken.

Het is belangrijk om te onthouden, dat één van de doelen van het oefenen is, om een nieuwe houding ten opzichte van paniekgevoelens te krijgen. Deze houding betekent, dat U niet langer paniekgevoelens tracht te ontwijken, maar dat U ze juist tegemoet treedt. U moet deze gevoelens zoveel mogelijk tegemoet gaan en accepteren dat de gevolgen, ook al zijn ze onplezierig, slechts natuurlijke lichamelijke reacties zijn.

Stel U voor, dat U aan het oefenen bent en opeens voelt U zich beangstigd door een vreemd gevoel. Ga dan niet direct naar huis. Probeer een plaats te vinden waar U kunt rusten; ga ergens zitten of loop een eindje terug. Doe dus alles wat helpt om op of dichtbij de plaats te blijven waar het gevoel begon.
Herinner Uzelf eraan, dat dit alleen maar die onaangename lichamelijke gevoelens zijn, die U toch al verwacht had. Ze kunnen verder geen kwaad. De gevoelens betekenen niet, dat er iets afschuwelijks gebeuren zal. Dat zal ook niet gebeuren. Laat Uzelf er niet toe verleiden om dat te denken.
Na een tijdje zullen de gevoelens minder worden. Hoewel U dan naar huis kunt gaan, zou het beter zijn om nog een poosje verder te gaan met oefenen voordat U naar huis gaat. Het is gelukkig zo, dat wanneer paniek eenmaal gekomen en weer afgezakt is, het waarschijnlijk een poosje weg zal blijven. Om deze reden kunt U soms een paniekaanval aanleiding laten zijn voor meer vooruitgang.
De gouden regel is: probeer nooit uit een situatie weg te gaan voordat de angst afgezakt is.

Als de paniek begint stopt het redelijk denken. U kunt er niet op rekenen dat U op dat moment erg helder kunt denken. Daarom moet U de tien regels die straks volgen, zorgvuldig doorlezen voordat U gaat oefenen, zodat U die duidelijk voor de geest heeft.
Als U zich paniekerig voelt, herhaal ze dan voor Uzelf. Het is goed om een kopie te maken van de geheugensteun, zodat U deze bij de hand hebt. Als U andere manieren vindt om Uzelf te helpen tijdens paniek, voeg die dan toe aan de lijst.
Hieronder staat een korte versie van de tien regels. Die zijn bedoeld als geheugensteun. Lees eerst de regels in hun geheel, daarna dn verkorte vorm en kijk dan of U zich het geheel kunt herinneren met behulp van de geheugensteun.

Geheugensteun
1) De gevoelens zijn normale lichamelijke reacties.

2) Ze zijn niet gevaarlijk.

3) Voeg geen beangstigende gedachten toe.

4) Beschrijf Uzelf wat er gebeurt.

5) Wacht tot de angst voorbij gaat.

6) Merk op wanneer het afzakt.

7) Het is een mogelijkheid voor vooruitgang.

8) Denk aan wat U al gedaan heeft.

9) Bedenk wat U nu gaat doen.

10) Ga dan rustig aan weer beginnen.

Terugvallen
Vrijwel niemand komt van agorafobie af zonder minstens één keer een "terugval" te hebben. Gevoelens kunnen verschillen, soms van dag tot dag en wat U gisteren heel goed afging, kan vandaag welonmogelijk lijken. Zelfs dan kunt U echt vooruit gaan. Wat telt is hoe U omgaat met de gevoelens die U ervaart (welke gevoelens dat dan ook mogen zijn). Dus wanneer U op een slechte dag weinig hebt gedaan kan dat meer betekenen dan wanneer U veel gedaan hebt op een goede dag. De meeste mensen hebben het gevoel, dat ze de ergste terugval hebben na een ernstige paniekaanval en dan vooral wanneer ze weg zijn gevlucht voordat de angst minder kon worden. Als dit gebeurt en U heeft het gevoel dat U weer terug bent op het nulpunt, geef het dan niet op. Probeer het gewoon de volgende dag opnieuw. Als U dit doet, zult U merken, dat U snel weer in staat bent deze oefening te doen. Als U het maar niet opgeeft wanneer de dingen er somber uitzien dan zijn Uw kansen op herstel erg goed.


Samenvatting van "Omgaan met paniekgevoelens”

1) Verwacht enige angst, laat het soms zelfs opzettelijk opkomen en leer manieren om er mee om te gaan.

2) Probeer op de plaats te blijven waar de angst begon of in de buurt daarvan. Rust ergens en wacht tot het overgaat.

3) Ga langzaam een eindje terug als dat noodzakelijk is, maar vlucht er niet voor weg.

4) Denk aan de tien regels over het omgaan met paniek.

5) Wanneer de angst afneemt, ga dan zo mogelijk door met oefenen.

6) Als U naar huis bent gegaan om de angst te laten afnemen, probeer
het dan zo spoedig mogelijk opnieuw.

7) Het is onvermijdelijk dat er een terugval komt. Houdt daar rekening mee en geef het niet op.